ಭಾರತದ ಆರ್ಥಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯೂ ದೇಶದ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಂತೆ ವೈವಿಧ್ಯಮಯವಾಗಿದೆ. ಒಟ್ಟು ರಾಜ್ಯ ದೇಶೀಯ ಉತ್ಪನ್ನ (GSDP) ರೇಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ರಾಜ್ಯಗಳು ಅಗ್ರಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಗುರುತಿಸಿಕೊಂಡಿವೆ. ಈ ರಾಜ್ಯಗಳು ದೇಶದ ಒಟ್ಟಾರೆ ಆರ್ಥಿಕತೆ ಬಹುಪಾಲು ಭಾಗವನ್ನ ಈ ಐದಾರು ರಾಜ್ಯಗಳೇ ನೀಡುತ್ತಿವೆ.
ರಾಜ್ಯದ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಉತ್ತೇಜನ ನೀಡುವ ಪ್ರಮುಖ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಆರ್ಥಿಕ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವು ಪ್ರಾಬಲ್ಯ ಹೊಂದಿರುವ ಭಾರತದ ಏಳು ಶ್ರೀಮಂತ ರಾಜ್ಯಗಳ ಪಟ್ಟಿ ಇಲ್ಲಿವೆ.
ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ:
ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಪ್ರಬಲ ಆರ್ಥಿಕತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ದೇಶದ ವಾಣಿಜ್ಯ ನಗರವಾದ ಮುಂಬೈ ಅಗ್ರ ರಾಜ್ಯವಾಗಿದೆ. ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ ದೇಶದಲ್ಲೇ ಅತ್ಯಂತ ಶ್ರೀಮಂತ ರಾಜ್ಯ. GSDP 31 ಟ್ರಿಲಿಯನ್ಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿದೆ. ಮುಂಬೈ ದೇಶದ ಆರ್ಥಿಕ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದೆ. ಇದು ದೇಶದ ಪ್ರಮುಖ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳು, ಬಹುರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಮತ್ತು ಷೇರು ವಿನಿಮಯ ಕೇಂದ್ರಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ
ಮುಂಬೈ ನಗರದ ಬಂದರು ಭಾರತದ ಕಡಲ ವ್ಯಾಪಾರದ ಪ್ರಮುಖ ಭಾಗವಾಗಿದೆ. ಇದು ಅದರ ಆರ್ಥಿಕ ಬಲವನ್ನು ಬಲಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ಉತ್ಪಾದನಾ ನೆಲೆ. ಅದರ ಆರ್ಥಿಕ ಪ್ರಭಾವವು ರಾಜ್ಯದ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಕೊಡುಗೆಗಳ ಮೂಲಕವೂ ಬೆಳೆದಿದೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಬಾಲಿವುಡ್ ಮೂಲಕ ವಿಶ್ವದ ಗಮನ ಸೆಳೆಯುತ್ತಿದೆ.
ತಮಿಳುನಾಡು:
ತಮಿಳುನಾಡಿನ ಆರ್ಥಿಕತೆಯು ಅದರ ಉತ್ಪಾದನಾ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಆಧರಿಸಿದೆ. ಇದು 20 ಟ್ರಿಲಿಯನ್ಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಜಿಎಸ್ಡಿಪಿ ಹೆಚ್ಚಿದೆ. ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ಜವಳಿ ವ್ಯಾಪಾರ ವೃತ್ತಿ, ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ಬಟ್ಟೆ ಮತ್ತು ಜವಳಿಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸುವ ಶ್ರೀಮಂತ ಇತಿಹಾಸವಿದೆ. ದೇಶೀಯ ಮತ್ತು ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳಲ್ಲಿ ಭಾರಿ ಮಾನ್ಯತೆ ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದೆ.
ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ, ತಮಿಳುನಾಡು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹ ಪ್ರಗತಿ ಸಾಧಿಸಿದೆ. ಇದು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದುತ್ತಿರುವ ಐಟಿ ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಪೋಷಿಸುತ್ತಿದೆ. ಅದು ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತದ ಹೂಡಿಕೆಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಪ್ರತಿಭೆಗಳನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸಿದೆ. ಅದರ ವಾಹನ ತಯಾರಿಕಾ ಉದ್ಯಮವೂ ಬಹಳ ಪ್ರಬಲವಾಗಿದೆ. ಆಟೋಮೋಟಿವ್ ಉದ್ಯಮವು ಜಾಗತಿಕ ಮತ್ತು ದೇಶೀಯ ಮಟ್ಟದ ಪ್ರಬಲ ಉಪಸ್ಥಿತಿಯೊಂದಿಗೆ ಭಾರತದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ವಾಹನ ಉತ್ಪಾದನಾ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸಿದೆ.
ಗುಜರಾತ್:
ಗುಜರಾತ್‌ನ ಆರ್ಥಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಅದರ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ ಸ್ಥಾನೀಕರಣ ಮತ್ತು ಮುಂದಾಲೋಚನೆಯ ನೀತಿಗಳಿಗೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿದೆ. ಆ ರಾಜ್ಯದ ಜಿಎಸ್ಡಿಪಿ 20 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿ. ರಾಜ್ಯದ ಕರಾವಳಿಯು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವ್ಯಾಪಾರಕ್ಕೆ ಪ್ರಮುಖ ಹೆಬ್ಬಾಗಿಲು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಅದರ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ಪೆಟ್ರೋಕೆಮಿಕಲ್ ಮತ್ತು ಔಷಧೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸುತ್ತದೆ
ಗುಜರಾತ್ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಪ್ರದೇಶವು ವ್ಯಾಪಾರ ಹೂಡಿಕೆಗಳನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸುತ್ತಿದೆ. ಇದರ ಕೃಷಿ, ಸರ್ದಾರ್ ಸರೋವರ ದಾಮದಂತಹ ಯೋಜನೆಗಳು ರಾಜ್ಯದ ಆಹಾರ ಭದ್ರತೆ ಮತ್ತು ಗ್ರಾಮೀಣ ಆರ್ಥಿಕತೆಗೆ ಪ್ರಮುಖ ಕೊಡುಗೆಗಳಾಗಿವೆ.
ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ:
ದೇಶದ ಕೃಷಿ ಉತ್ಪಾದನೆಯಲ್ಲಿ ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುತ್ತದೆ. 19.7 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿ ರಾಜ್ಯದ ಜಿಎಸ್ಡಿಪಿ. ಆಹಾರ ಧಾನ್ಯಗಳ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಉತ್ಪಾದಕರಲ್ಲಿ ಈ ರಾಜ್ಯವೂ ಒಂದು. ಇದು ಭಾರತದ ಆಹಾರ ಭದ್ರತೆಗೆ ಗಣನೀಯ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡುತ್ತದೆ.
ರಾಜ್ಯದ ಫಲವತ್ತಾದ ಗಂಗಾ ಬಯಲು ಪ್ರದೇಶವು ಗೋಧಿ, ಭತ್ತ, ಕಬ್ಬು ಮತ್ತು ಆಲೂಗಡ್ಡೆ ಸೇರಿದಂತೆ ವಿವಿಧ ಬೆಳೆಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಯುತ್ತದೆ. ಕೃಷಿ ಶಕ್ತಿಯ ಹೊರತಾಗಿ, ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶವು ತನ್ನ ಸೇವಾ ವಲಯದಲ್ಲಿ ವೇಗವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿದೆ. ರಾಜ್ಯವು ಐಟಿ ಮತ್ತು ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮಕ್ಕೆ ಸಮಾನ ಗಮನವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
ಕರ್ನಾಟಕ:
ಕರ್ನಾಟಕದ ಆರ್ಥಿಕ ಶಕ್ತಿಯು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಬೆಂಗಳೂರು ನಗರದಿಂದ ನಡೆಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ಈ ನಗರವನ್ನ ಭಾರತದ ಸಿಲಿಕಾನ್ ವ್ಯಾಲಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರ ಜಿಎಸ್ಡಿಪಿ 19.6 ಟ್ರಿಲಿಯನ್ ಆಗಿದೆ. ಈ ಐಟಿ ಹಬ್ ಸಿಟಿ ವಿಶ್ವವಿಖ್ಯಾತವಾಗಿದೆ. ಬೆಂಗಳೂರು ದೇಶದಲ್ಲೇ ಕೆಲವು ದೊಡ್ಡ ಐಟಿ ಕಂಪನಿಗಳ ಸ್ಟಾರ್ಟ್‌ಅಪ್‌ಗಳಿಗೆ ಪ್ರಮುಖ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದೆ. ಐಟಿ ವಲಯವು ರಾಜ್ಯದ ಆರ್ಥಿಕತೆಗೆ ಗಣನೀಯ ಭಾಗವನ್ನು ಕೊಡುಗೆ ನೀಡುವುದು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತದ ಹೂಡಿಕೆಯನ್ನ ಆಕರ್ಷಿಸುತ್ತಿದೆ. ನಾವೀನ್ಯತೆ ಮತ್ತು ತಾಂತ್ರಿಕ ಪ್ರಗತಿಯ ವಾತಾವರಣವನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುತ್ತದೆ.
ಜೈವಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಉದ್ಯಮವು ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಬೆಂಬಲಿತ ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಕಂಡುಕೊಂಡಿದೆ. ರಾಜ್ಯವು ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಜೈವಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಸಂಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದೆ. ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ಈ ರಾಜ್ಯವು ಜೈವಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯಲ್ಲಿ ಅಗ್ರಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದೆ.
ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳ:
ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳದ GSDP 13 ಟ್ರಿಲಿಯನ್‌ಗಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು. ಅದರ ಆರ್ಥಿಕ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಪರಂಪರೆಯು ಆಯಕಟ್ಟಿನ ವ್ಯಾಪಾರ ಪದ್ಧತಿಗಳಲ್ಲಿ ಅಡಗಿದೆ. ಕೋಲ್ಕತ್ತಾ, ರಾಜ್ಯದ ರಾಜಧಾನಿ ಐತಿಹಾಸಿಕವಾಗಿ ಪ್ರಮುಖ ವಾಣಿಜ್ಯ ಬಂದರು ಮತ್ತು ಇಂದಿಗೂ ಸಹ ಕಾರ್ಯನಿರತ ವಾಣಿಜ್ಯ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದೆ.
ಇದು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ರಾಜಧಾನಿ. ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪ ಮತ್ತು ಕಲೆ, ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿ ಅದರ ಸ್ಥಾನಮಾನ ಇನ್ನೂ ಹಾಗೇ ಇದೆ. ಸಮಕಾಲೀನ ಆರ್ಥಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಯೊಂದಿಗೆ ಈ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯ ಸಂಯೋಜನೆ, ಸೆಣಬು, ಚಹಾ, ಉಕ್ಕು ಮತ್ತು ಜವಳಿಗಳಂತಹ ಪ್ರಮುಖ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳ ಬೆಳವಣಿಗೆಯು ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳವನ್ನು ಸಂಪ್ರದಾಯ ಮತ್ತು ಆಧುನಿಕತೆಯ ವಿಶಿಷ್ಟ ಮಿಶ್ರಣವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿದೆ.